Ο «τύπος» του Αγιορείτη

Ο μέσος Αγιορείτης (για να διαζωγραφίσουμε με αδρές πινελιές τινά χαρακτηριστικά του από την όλη του εικόνα) είναι: λίγο ατημέλητος με ενδύματα συνήθως «κουρασμένα». Το παράστημά του δεν είναι αθλητικό. Τα χέρια του όμως είναι δυνατά και οι παλάμες μεγάλες με δάχτυλα χοντρά.

Δείχνει αφοβία στα «μικρόβια» και τις αρρώστιες, όμως είναι, κατά κανόνα, υγιής και μακρόβιος. Φάρμακα δεν παίρνει ποτέ του, εκτός και του συστήσει γιατρός.

Παραμένει αμετακίνητα προσηλωμένος στην τήρηση των τυπικών και των άλλων αγιορειτικών παραδόσεων. Σε ζητήματα πίστεως τον βρίσκεις ανυποχώρητο, ενώ σε ζητήματα χριστιανικής αγάπης τον βλέπεις ενδοτικό και μεγάθυμο. Σε θέματα θεωρίας, όσα του είναι ακατάληπτα και βιώνονται από κάποιον μοναχό ικανό στα θεωρητικά μυστήρια, αυτός δεν τα δέχεται πριν ανιχνεύσει την πολιτεία εκείνου ή δει τα μυστήρια αυτά να κατακυρώνωνται από την Εκκλησία ως γνήσιας μορφής φαινόμενα. Δεν δέχεται εύκολα θεωρίες, δεν τις απορρίπτει όμως και ασυλλόγιστα.

Τηρεί πάντοτε μεγάλο σεβασμό προς τους πρεσβύτερούς του μοναχούς, τους ιερείς, τους ηγουμένους.

Στις συνομιλίες εξαφανίζει με τη θερμότητα της καρδιάς του κάθε ψυχρότητα ή αμηχανία, ώστε συντομότατα να δημιουργείται ατμόσφαιρα φιλική και οικεία. Μεγάλη όμως προσοχή δίνει στο να μη πλήττει ασυλλόγιστα το συνομιλητή του, υποβάλλοντας αδιάκριτες ερωτήσεις. Όταν αντιληφθεί ότι η συνομιλία έχει εκτραπεί από το μοναστικό δέον και τους κανόνες της χριστιανικής ζωής, με συνέπεια να μεταπέσει σε κοσμική, τότε προσπαθεί με διπλωματικό τρόπο, να την επαναφέρει «όθεν εξέπεσε». Κι αν αυτό δεν το κατορθώσει, τότε σωπαίνει εντελώς, νοερά προσευχόμενος, ή δίνει, με τρόπο απότομο, τέλος στη συνομιλία. Φίλεργος, όχι σπάνια και φιλόκαλος.

Φιλήσυχος και λιτοδίαιτος, προσηνής και ανεπιτήδευτος, σύννους και ολιγόλογος, φιλάδελφος και φιλόθεος. Δεν σου δίνει τεκμήρια να τον χαρακτηρίσεις ως άνθρωπο «σοφό και γραμματέα του αιώνος τούτου», όμως σου αποκαλύπτεται ως καλός γνώστης των δαιμονικών πειρασμών.

Αγαθός, απλός, γενναιόδωρος. Μιμητικός, αλλά με αδέσμευτο και ελεύθερο το πνεύμα του. Τέλειος δεν είναι ούτε όμως θέλει να εμφανίζεται σαν τέτοιος. Έτσι ένας λεπτολόγος που θάθελε να τον ψιλοκοσκινίσει θα του έβρισκε μικροατέλειες. Όμως θα παραδεχτεί ότι ο μέσος αυτός Αγιορείτης, ο πρακτικός, ο «παλιός», είναι στο χαρακτήρα καλός-καλότατος.

Εξωτερικεύει γρήγορα τα αισθήματά του, επειδή η μεγάλη διαφάνεια της ψυχής του δεν ευνοεί απόκρυψη λογισμών. Σ' αυτό ακριβώς οφείλεται και η άριστη ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Γι' αυτό και δεν θα βρεις μοναχό να πάσχει ψυχοπαθολογικά ή να είναι νευρωτικός ή να δέρνεται από το παραμικρό άγχος. Χαμόγελα πλατιά δεν θέλει να σκορπάει και μισεί τα πομπώδη λόγια.         

Είναι φορέας όλων των παλιότερων ορθόδοξων καταβολών και βιωμάτων. Ζει το Χριστό και Τον θέτει σφραγίδα των έργων του, ενώ συντονίζει την όλη ζωή του προς συνάντησή Του.

Πηγή: Δωροθέου Μοναχού,

ΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ